Çanakkale Assos hakkında ve Assos ta ne yapmalı

“Assos’u neden görmeliyim, oraya neden gitmeliyim?” diye içinizden soruyorsanız eğer, verilecek cevapların birden fazla olduğunu kolaylıkla görebilirsiniz: mesela turkuvaz rengi bir deniz, zeytin ağaçları, mitolojik bir tarih, deniz manzaralı dağ etekleri, billur koylar, taş evler, balıkçı tekneleri, balık, şarap, oksijen… Sakin, dinlendirici bir tatil isteyenler için Assos biçilmiş bir kaftan. Alın elinize kadehlerinizi, içkilerinizi; kurulun tarihe, doğaya bezeli bir dağ yamacına ve izleyin masmavi denizi… Ya da alın mayolarınızı, bikinilerinizi; atın kendinizi berrak sulara… Ardından öyle bir acıkın ki bulun kendinizi bir kıyı balıkçısında… İşte böylesine bir tatil isteyenler içindir Assos. Ve Assos’ta yapılacak çok şey vardır: Nereleri görmeli? Akropol Akropoller, bir kralın kalesine bağlı olarak halkın yaşadığı şehirlerdir. Surlarla çevrilmiş olan bu alanlar yüksek noktalara kurulurlar ve ekilebilir topraklar barındırırlar. Behramkale köyü bu Akropol’ün sınırları içerisinde yer almaktadır. Mimari üslubu ve çeşitli kapıları ile ziyaretçilerini adeta büyüleyen Akropol’de ayrıca Athena Tapınağı, agora, gymnasium, stoalar, meclis binası, tiyatro ve nekropoller bulunur. Athena Tapınağı Assos’un koruyucusu, adaletin ve üretici zekânın temsilcisi olan savaş tanrıçası Athena olmuştur. Şehri korumakla beraber Athena; verimli topraklardan yoksun olan bölgenin hayvancılık, zeytincilik, şarap, limancılık gibi alternatif geçim kaynaklarına yeni birisini eklemiştir: dokumacılık. Bölgedeki dokumacılığın gelişmiş olması Athena’nın bölgedeki kadınlara halı, kilim işlemeyi öğretmiş olmasıyla ilişkilendirilir. Hâl böyleyken bölge halkının Athena ile ilişkileri kuvvetlenmiş ve ona olan şükranlarını belirtmek üzere M.Ö. 530’lu yıllarda inşa edildiği bilinen Athena Tapınağı ortaya çıkmıştır. Akropol’ün en yüksek yerine kurulmuş olan Athena Tapınağı, gün batımında elinde kadehleri ve şarapları ile manzaranın keyfine varmak isteyenlerle buluşur. Sade ve güçlü görünümlü dorik stilde inşa edilmiş yapıların son kalan örneklerinden olan tapınak, aynı zamanda iyon üslubundan izler de taşır. Agora (Şehir Merkezi - Çarşı) Assos’un tam ortasında, Akropol’ün güney yamacında bulunan Agora; siyasi, dini, ticari faaliyetlerin gerçekleştirildiği, kamu binalarının etrafını sardığı, seçimlerin yapıldığı şehir merkezidir. M.Ö. II. yüzyıldan kalmış kısımlarını görebileceğiniz Agora’nın sizlere fısıldayacağı tarihe tanıklık etmek için buraya uğramalısınız. Bouleuteiron (Meclis Binası) Assos’un şehir meclisi olan ve şehir hakkındaki önemli kararların alındığı toplantıların yapıldığı Bouleuterion binası, Agora’nın hemen doğusunda yer alır. Tek katlı ve ahşap çatılı bu binanın kalıntılarından dor üslubunda yapıldığı anlaşılmaktadır. Binadaki oturma düzeni günümüze kadar ayakta kalabilmiştir. Gymnasium Gymnasium için bir nevi spor akademisi diyebiliriz. Amacın kuvvetli, estetik görünümlü ve aynı zamanda bilgili öğrenciler yetiştirmek olduğu bu okullarda gençler spor eğitiminin yanı sıra toplumsal ve entelektüel dersler de alıyorlardı. Assos’ta Gymnasium, Agora ile batı kapısı arasında yer almaktadır. Kalıntılar arasında dolaşırken sizlere geçmişin gelenek ve göreneklerini hatırlatacak Gymnasium, dorik üslupta sütunlarla çevrilidir ve 32 x 40 ölçülerindedir. Tiyatro Doğal bir oyuk içine inşa edilmiş ve cephesi denize bakan tiyatro, M.Ö. II. yüzyılda Agora’nın yakınında kurulmuştur. Grek tiyatro mimarisini yansıtır ve at nalı biçimindedir. Günümüzde Assos’ta yapılan bazı etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır. Stoa Stoalar; dinsel, kültürel, siyasal ve felsefi toplantıların yapıldığı, önü sütunlu ve üstü örtülü galerilerdir. Agora’nın kuzeyinde ve güneyinde bulunan iki stoa, dor stilinde yapılmıştır. Kuzey stoa iki katlı iken güney stoa ise üç katlıdır. Nekropol Nekro kelimesi ölüler anlamındadır, polis ise şehir. Nekropolis; Helenistik ve Roma dönemlerinden kabir ve anıtların yer aldığı batı ve doğuda iki mezarlıktan oluşmaktadır. Nekropollerde; tek odalı veya çift odalı olabilen anıtlar, yontulmuş panteon şeklindeki mermerler, küp ya da amohora tarz mezarlar görülebilir. Behramkale Köprüsü Tuzla Çayı üzerinde 14. yüzyılda inşa edilmiş olan Behramkale Köprüsü, Behramkale köyüne 1 km uzaklıktadır ve sadece yayalar tarafından kullanılabilir. Bölge taşlarından yapılan ve kemerlerden oluşan köprü, Selçuklu ve Osmanlı dönemi köprülerinin mimari özelliklerini taşımaktadır. Hüdavendigâr Cami Bizans ve Roma kalıntılarının üzerine kurulmuş olan Hüdavendigâr Cami, 14. yüzyılda I. Murat döneminde inşa edilmiştir. Mihrap, yapraklarla ve yaprakların içi kabartma rumilerle kaplıdır. Dörtgen bir plan ile yapılmış yapıda kubbe, sekizgen bir kasnak üzerine oturtulmuştur. Dışarıdan baktığınızda Selçuklu ve Osmanlı mimarisinden izler taşıdığını ve bölge taşlarının toplanarak yapılmış olduğunu fark edeceğiniz cami, iç mekânda restorasyonlara ihtiyaç duymaktadır. Başka neler yapılır? * Assos denildiğinde akla tabii ki tarih, mitoloji ve mimari geliyor. Fakat bunlarla beraber bir de Kuzey Ege’nin güzel kıyıları var. İsteyenler Assos iskelesinde denize girebilirler. Bununla sınırlı kalmak istemeyenler ise Assos iskelesinden bir tekne kiralayarak koyları gezebilirler. Aracınız var ise koylara kara yolu ile de ulaşabilirsiniz. Sokakağzı koyu, Sivrice, Koruaba köyü bu koylardan bazıları. Kadırga koyu ise Assos’un en gözde plajlarını barındırır. * Assos’ta balık çeşitleri ve deniz ürünleri ile zeytinyağlılar apayrı bir lezzete sahiptir. Ayran, tereyağı, beyaz peynir benzeri süt ürünleri de akılda kalıcı lezzetler barındırır. Assos’ta gözleme yemeyi de ihmal etmeyin. * Ayrıca Çanakkale, Kaz Dağı Milli Parkı, Akçay, Altınoluk, Ezine, Edremit gibi turistik destinasyonlar da Assos’a oldukça yakındır. Gitmişken buraları görmek isteyenler buralara da zaman ayırabilir. Nasıl gidilir? İstanbul üzerinden buraya varmak isteyenler, Edirne Keşan’a kadar devam edebilirler. Keşan sapağından sola dönüp Gelibolu’dan feribotla Lapseki’ye geçilir. Buradan İzmir yolu üzerinden Ayvacık ve Behramkale levhalarına kadar devam edilir. Levhalardan sonra Assos’a varmak 20 - 25 dakika sürecektir. Edremit üzerinden Assos’a varacak yolcular ise sahil yolunu takip edebilirler.